Іван Фаміч Хруцкі нарадзіўся ў мястэчку Ула Лепельскага павета Віцебскай губерні ў сям'і грэка-уніяцкага святара Фамы Іванавіча Хруцкага. Пра гэта сведчыць запіс аб нараджэнні будучага мастака:«1810-года студзеня 27 дня ахрысціў і канфірмаваў немаўля на імя Іван Месцаахоўніка Грайскай царквы святара Фамы і Мінадоры з прозвішчы якіх Хруцкага сына, якому пры хрышчэнні хроснымі былі спадар Тамаш Марциновский, кіраўнік дваром грайским і спадарыня Анэля Катырлова дачка святара Буйской царквы. Святар Аляксандр Заблоцкі Сушанскай царквы ». (1)
Першапачатковую мастацкую адукацыю І.Ф. Хруцкі атрымаў у Полацкім ліцэі на факультэце «вольных мастацтваў». З 1827 года ён працягнуў навучанне ў Санкт-Пецярбургу, з'яўляючыся вольным слухачом ў Пецярбургскай Акадэміі мастацтваў і паралельна беручы прыватныя ўрокі ў Д. Доў і партрэтыста А.Г.Варнэкі. У 1830 годзе паступае ў Акадэмію мастацтваў.
У 1836 годзе І.Ф. Хруцкі завяршае навучанне ў Акадэміі мастацтваў, і рада Акадэміі ўзнагароджвае яго срэбным медалём за працу «Кветкі і плады». У 1938 годзе за працы «Кветкі і плады», «Партрэт старой» мастак саветам Акадэміі мастацтваў ўзнагароджваецца малым залатым медалём. 24 верасня 1839 года Савет Акадэміі прысвойвае яму званне акадэміка «за выдатныя працы ў партрэтнай, пейзажнай і асабліва па жывапісў пладоў і гародніны».
Імператарская Акадэмія Мастацтваў ва ўрачыстым Сходзе сваім 24 верасня гэтага (1839) года былым, прызнала вас Акадэмікам ва ўвазе да выдатных прац вашых у партрэтным, пейзажным і асабліва па жывапісу пладоў і гародніны.
Віншуючы вас з сім выбраннем у Члены Акадэміі, я не сумняваюся, што будучымі працамі сваімі вы не пакінеце апраўдаць ўвагу да вас Акадэміі і што Дыплом на званне Акадэміка вы атрымаеце па вырабе.
Прэзідэнт. Аленін.
(Фонды НПГКМЗ, Полацк)
І.Ф. Хруцкі становіцца папулярным мастаком. У яго з'яўляюцца паслядоўнікі, якія дапамаглі яму жанр нацюрморта, які лічыўся да гэтага часу «ніжэйшым» жанрам, падняць на ўзровень асаблівай увагі.
У 1839 г. памірае бацька І.Ф. Хруцкага, які з'яўляўся святаром у мястэчку Усайя (сёння Ушацкі раён Віцебскай вобласці) і мастак становіцца апекуном усяго сямейства. У 1844 годзе ў Віцебскай палаце грамадзянскага суда адбылася купчая крэпасць № 12 аб набыцці Хруцкім маёнтка Захарнічы. (2). Яно размяшчалася ў 20 кіламетрах ад Полацка ля возера Шалапок (у цяперашні час мясцовыя жыхары называюць яго «Хруцкае»).
Землі Хруцкіх.
Большую частку свайго жыцця Іван Фаміч Хруцкі правёў у сваім маёнтку Захарнічы пад Полацкам, дзе з вялікім стараннем і замілаваннем пісаў знакамітыя нацюрморты з кветкамі і гароднінай, партрэты сваіх дзяцей і блізкіх людзей, выконваў шматлікія заказы.
Дзяржаўная Трэццякоўская галерэя, Масква.
У пакоі (Хлопчыкі, якія разглядаюць альбом з малюнкамі).1854 г.
Акрамя заказных партрэтаў «ён піша іконы для іканастасаў Алексанра Неўскага сабора ў Коўна (1847), царквы св. Іосіфа Абручніка ў Трынаполі (1849), пячорнай царквы трох пакутнікаў у Вільні (1850-1851), 32 партрэта асоб духоўнага звання для архірэйскага дома ў Вільні (3). Работ мастака, датаваных пасля 1854 года, вядома даволі мала. Гэта ў асноўным віды некалькіх інтэр'ераў маёнтка Захарнічы, партрэты дзяцей, зрэдку нацюрморты. У 1884 годзе Іван Фаміч піша свой аўтапартрэт. Праз дзевяць месяцаў, 13 траўня 1885 года, І.Ф. Хруцкі памёр.
(фонды НПИКМЗ, Полоцк)
Пасля 1930 года ўсіх, хто жыў у маёнтку ў Захарнічы, выселілі ў Котлас, карціны і маёмасць вывезлі, дом забілі.
Фатаграфія 2010 г.
На мясцовых могілках, недалёка ад месца былой сядзібы Хруцкага, пахаваны вядомы мастак Іван Фаміч Хруцкі. Побач з мастаком пахаваны яго брат Хруцкі Андрэй Фаміч, сын Хруцкі Іосіф Іванавіч (1850-1918), Хруцкая Ганна Каэтанаўна, Хруцкая Алена Іосіфаўна (1891-1944), праўнучка Мацееўская Ядвіга Аляксандраўна, народж. Хруцкая (1916-1995).
--
1,2,3 Паньшына І.Н., Рэсіна Е.К. Альбом-каталог «Іван Хруцкі»/Мінск, выдавецтва «Беларусь», 1990